Szanowny Panie Arcybiskupie, Szanowny Panie Ambasadorze, Szanowni Goście Żałobni,

straszliwe nieszczęście, które miało miejsce w porannych godzinach ubiegłej soboty a które pochłonęło prawie 100 ludzkich ofiar, poruszyło nas, wstrząsnęło nami, ale również– i to musimy sobie przyznać – zaskoczyło nas. Okazuje się, że jesteśmy przygotowani na wydarzenia, które uważamy za przewidywalne. To, co wydarzyło się na lotnisku w Smoleńsku, było jednak poza tą naszą przewidywalnością. W sposób bardzo bezwzględny przypomniało nam, że wymiar spraw, do których przywykliśmy, jest niczym w porównaniu z tym, co może nadejść i co nie będzie brało pod uwagę naszych kryteriów.

Pragnę się z wami podzielić moim głębokim żalem. A mogę chyba powiedzieć, że odczuwam ten żal z kilku powodów:

- odczuwam żal osobisty po utracie człowieka, którego niezmiernie szanowałem i z którym miałem bliską ludzką relację. I to zarówno w przypadku prezydenta Kaczyńskiego i jego małżonki, jak również w przypadku wielu dalszych wspaniałych osób, które zginęły razem z nim;

- odczuwam żal z powodu straty, jaką poniósł polski Naród. Dobrze wiem, że Polacy zawsze bardzo sobie cenili swojej elity i wobec kwiatu swojego narodu odnosili się z bardzo autentycznym szacunkiem. Wynika to z tego, że czują szacunek sami wobec siebie, wobec swojego Narodu, wobec swojego kraju i jego symboli. A prezydent Kaczyński był takim symbolem i w moim przekonaniu na zawsze pozostanie. Dlatego ból Polaków jest tak duży a ja go w tej smutnej chwili czuję razem z nimi;

- odczuwam wreszcie żal po odejściu człowieka, który w ubiegłych latach w sposób zasadniczy przyczynił się do wytworzenia najlepszych chyba w naszej tysiącletniej historii stosunków pomiędzy naszymi narodami.

To dobrze, że się tu dzisiaj spotkaliśmy, by się nawzajem wesprzeć w tych bolesnych chwilach, choć wiemy, że pogodzić się z tą boleścią musi każdy z nas sam.

Václav Klaus, Katedra św. Víta, Zamek Praski, 16 kwietnia 2010 roku.

www.hrad.cz