Ян Гус  - личность, известная во всей Европе. Его деятельность помогла родиться новой европейской эпохе, где ценят каждого человека и его правду. Эпохе, которая по прошествии столетий стала демократией.

Помимо прочего, Гус прославился своими семью заповедями. Знамениты его слова: «Потому, верный христианин, ищи правду, прислушивайся к правде, учись правде, люби правду, говори правду, держись правды, защищай правду до самой смерти, потому что правда тебя освободит».

По случаю юбилея проект «Ян Гус – европеец нового времени» представил интернет-платформу, где можно узнать обо всех торжественных мероприятиях в рамках проекта: www.janhus600.cz. Сайт доступен на чешском и английском языках.

Избранные цитаты магистра Яна Гуса 

«Правда – лишь то, что хорошо для всех».

 

«Ты рожден не для себя одного, но для всего мира».

 

«Если будешь владеть собой, станешь настоящим королем <...> довольствуйся малым, ибо по среднему пути идти безопаснее всего».

 

«Не насмехайся над старшими».

 

«Таково учение для матерей и отцов, чтобы <...>, если ребенок совершит что-нибудь, они искали причину, по которой он это сделал, а не тут же ругались и гневались».

 

 

В связи с юблеем мы публикуем поэму белорусского поэта Е. Гучка, посвященную Яну Гусу.

Схаваны ў агні / Ян Гус/

* * *

Так збудавана на зямлі жыццё:

Калі ты Бога бок бярэш,

Табе – цыкута, крыж, агонь пякельны...

* * *

Ян Гус пратэстуе таму у свеце,

Што землю і неба

Прагнуць у чэхаў забраць.

* * *

Не станем прыцірацца мы да фарысеяў,

Бо ў Бозе хочам жыць

І аніяк не церціся ля д’ябла.

* * *

Толькі Богам

Павінны мы быць

Заваёваны.

* * *

Не трэба баяцца Рыму,

Трэба саромецца Бога,

Людскасць трэба любіць.

* * *

Так, захад супраць нас,

Але і ўсход, дзе ператворана усё у пыл,

Ніколькі нам не дапамога.

* * *

Дарэмна нам чаго чакаць з усходу,

Дзе ад патыліцы да пераносся

Ляжыць бізун ардынскі.

* * *

Не дачакацца дапамогі чашнікам ад тых,

Хто марыць каля цэбра з гараю

Жыццё сваё правесці.

* * *

Калі і прыйдзе нам з усходу “дапамога”,

То толькі цераз сотні год

І то у выглядзе, вядома, акупацыі.

* * *

Чым далей будзем мы ад Бога,

Тым больш да падардынцаў

Будзем мы падобны.

* * *

Да Бога ўзносяцца

Праз Крыж

І праз агонь.

* * *

Калі яны мяне не спаляць

Не будзе ўратавана

Чэхія мая.

* * *

Палі нас, мячом сячы,

А чэшскага духу

Уцечкі не будзе.

* * *

Небяспечней любога агню

Здрада з боку

Сваіх.

* * *

Сакрату – цыкута,

Гусу – касцёр...

А ісціне – прабівацца цераз стагоддзі.

* * *

І не Уікліфам я паланёны...

Нагледзеўся я бедаў

Сярод братоў сваіх у чэшскім свеце.

* * *

Ангельшчыну мора свабоднай зрабіла,

Чэхія ж сёння –

Мора сама.

* * *

І чэшскага ільва

Ў шакала падардынскага

Ніхто ператварыць не зможа.

* * *

Агонь для адных – пераход у абіцель Бога,

Для другіх – адправіцеляў –

Не інакш, як у пекла.

* * *

Ці рабства, ці вогнішча –

Вось і ўся сартыроўка сягоння

І Рыму, і крыжакоў.

* * *

Яны рэфаматараў паляць –

Яны абяцаюць

І далей аддана д’яблу служыць.

* * *

Я адлячу, а вы

У гэтым месцы і у іншых

Пад д’ябла будзеце пятой.

* * *

Мяне – ў агонь,

А самі –

У дзікунства.

* * *

За “Бога” і “ад Яго імя”

Не першы, не апошні

Згараю я ў агні.

* * *

Рэпетыруе Рым,

Ды дарэмна ён думае,

Што для Прагі не з’явіцца гэта іншым урокам.

* * *

Не, Богу ахвяраў такіх,

Хай ад папы яны і Рыму,

Ніколі не трэба было.

* * *

Ды лепей з агнем аб’яднацца,

Чымся, да вас прытуліўшыся,

Жыць.

* * *

Чым больш такіх агнёў,

Чым болей іскраў з іх,

Тым меней шчырасці паміж людзей.

* * *

Сёння неба ўдыхае гэты агонь,

А заўтра яно яго

Выдыхне.

* * *

Пагрэцца ля агню такога

І не стаць баязлівым і жорсткім –

Немагчыма такое.

* * *

Я гару

У царквы

Пад нагамі.

* * *

Бабулька просценькая і святая...

І д’ябал у яе душы –

Такі ж.

* * *

О, д’яблазастойлівасць...

О, Боганепранікальнасць...

О, санкта сімпліцітас...

* * *

Ні Бога, ні д’ябла,

Ні крыку натоўпу...

Адзін толькі трэск агню...

* * *

Як будуць нязломнымі чэхі,

Дык Гуса душа

І ў агні не згарыць.

* * *

Хай дух мой уздымаецца з агнем,

Абы зямля мая не асядала,

Не ператваралася у багніска і твань.

* * *

Калі б безнадзейным быў родны край,

Сябе я даўно ўжо

І сам бы спаліў.

* * *

Пройдзе для чэхаў і гэта гора,

Шчэ больш яны будуць любіць Радзіму,

Братэрства шчэ больш паміж імі будзе.

* * *

Гару, згару, як свечка...

Ды, веру, у імя маёй Айчыны!

Ды, веру, ў гонар нашага народу.

* * *

Я веру, што мы застанемся народам,

Што нас не адолее

Ні мана і ні п’янь.

* * *

Веру, будзе Чэхія садам,

Дзе славутыя людзі народаў няслаўных

Знойдуць прытулак у нас.

* * *

Мой Божа!

А можа, агонь – ад цябе мне ліўрэя?

Падзяка вялікая за яе!

* * *

Не знішчыў ваш мяне агонь,

А проста ўзяў

Ды і панёс ад вас.

* * *

Агонь не толькі з целам раз’яднае,

Але і вызываліць

Ад Рыма і чужынцаў.

* * *

Хай я гару, хай я згару,

Але ж і Рыму

Памяняцца трэба будзе.

* * *

А гэта вогнішча

Шчэ больш мне распраўляе душу,

Шчэ больш да Бога скарачае шлях.

* * *

Кожны полымя язычок –

Для мяне ёсць карэньчык

У бясконцае, бессмяротнае неба.

* * *

Чым больш агонь гарыць, чым больш пячэ,

Тым, можа, розумаў людскіх

Ён больш асветліць.

* * *

Ва ўсіх агнях, што будуць на зямлі,

Ад сёння і заўжды

Прысутнічаць я буду.

* * *

А я схаваны у агні...

І калі будзе вам і холадна, і цяжка,

Прыходзьце да мяне.

* * *

І зямлі, і вадзе, і паветру

Належыць навекі той,

Каго аддалі агню.

* * *

О Божа!

Дай супакоіцца ветру –

Агню па зямлі не разносіць хай!

* * *

Каб не было у чэхаў Гуса,

Былі б яны, відаць,

Як беларусы.